دقت در تفنگ بادی

درک درست از دقت تفنگ بادی:

وقتی به‌دقت موردنظر در تفنگ­های بادی فکر می­کنیم؛ تصور می­کنیم که پنج یا ده گروپ کوچک و باریک از تیرهای شلیک‌ شده باید در رنج های نسبتاً بالا صفحه­ کاغذ را سوراخ کنند. منظور از دقت این نیست؛ بلکه منظور این است که ما با چه دقتی می توانیم این کار را انجام دهیم. دقت در ساده­ ترین شکل آن چیزی جز پایداری نیست.

اگر بخواهیم به‌صورت اجمالی بگوییم باید گفت که دقت تفنگ بادی توانایی آن برای شلیک کردن یک ساچمه با ۸۰۰FPS و رسیدن آن به هدف با ۶۰۰FPS  است. حال اگر هر شلیک ما چنین دقتی داشته باشد و به خاطر باد یا هر چیز دیگری منحرف نشود، ساچمه­ی ما قادر است از طریق یک سوراخ پشت سرهم شلیک شود. بیشتر تیراندازان فرض می­کنند اگر هر ساچمه یا گلوله ای سر لوله را با سرعت مشابهی ترک کند، با سرعت نهایی مشابهی به هدف خواهد رسید؛ ولی واقعاً این‌طور نیست. اگر این‌طور باشد می­توانستیم به‌دقت مطلق برسیم.

همچنین گاهی دو ساچمه را در یک پانچ در پنجاه متری قرار می­دهیم؛ ولی واقعاً چند وقت یک­بار چنین اتفاقی می­افتد؟ قطعاً در مسافت های طولانی گروپ­های کوچکی داریم؛ ولی چرا و به چه دلیل این­طور است؟ و چه چیزی باعث می­شود یک ساچمه­ ی بی نقص در یک گروپ کار را خراب کند؟ چرا گاهی ساچمه ­ها باهم در یک گروپ عالی به هدف می­رسند ولی یکی آن را به هم می­زند؟

ما همگی این داستان را شنیده­ ایم یا آن را تجربه کرده ­ایم. ما دو تفنگ داریم که توسط یک سازنده ساخته‌شده‌اند. ساخت و مدل آن‌ها یکی است ولی یکی از آنها گروپ ­هایی کوچک ارائه می کند؛ درحالی‌که دیگری ساچمه­ ی مشابهی را دور از هم  شلیک می­کند و گروپ بازی را ارائه می کند. شما باید بفهمید چرا و چگونه این اتفاق می­افتد.

برای درک کامل دقت ما باید بفهمیم که بین زمان قرار گرفتن ساچمه در سر لوله و برخورد آن باهدف چه اتفاقی برای آن می ­افتد. برای درک دقت ما باید هم دانش بالستیک داخلی و هم بالستیک خارجی را بفهمیم.

می­دانیم که تفنگ­های قدرت بالا در لانگ رنج دقیق هستند؛ برای بهترین­های آن‌ها در کالیبرهای مناسب کار سختی نیست که در گروپ های کوچک در ۳۰۰ متری یا حتی بیشتر شلیک کنند. چرا دقت تفنگ بادی ما در چنین رنج های نزدیکی کمتر می­شود؟ دقت تفنگ­های ده متری و تفنگ­های فیلد تارگت و بنچ رست در رنج های مختلف مشابه نیست. تفنگ­های ده متری در سرعت­های پایین بهتر عمل می­کنند و کاملاً خوب یا حتی با دقت بیشتر با ساچمه های سر تخت شلیک می­شود. این تفنگ­ها برای آنچه در تیراندازی سالنی انجام می­دهیم عالی هستند ولی وقتی رنج ما طولانی­تر باشد به قدرت بیشتری نیاز است.

کسی در تیراندازی out door (بنچ رست و فیلد تارگت) با ساچمه­ های سر تخت ‌شلیک نمی کند. دلیل آن به دانش بالستیک یا ضریب بالستیک پرتابه (BC) مربوط می­شود. ضریب بالستیک توانایی ساچمه برای حفظ سرعت‌ در مسیر خود است. اگر بخواهیم ساده بگوییم هرچه ضریب بالستیک بالاتر باشد دقت شلیک آن بیشتر خواهد شد.

دلیل این‌که سلاح‌های گرم می­توانند در مسافت های طولانی با دقت شلیک کنند تا حدودی به سرعت پرتاب در این سلاح ها مربوط می شود ولی دلایل بیش از این‌ها هستند. اگر ما به طرح یک گلوله­ ی تفنگ پرقدرت نگاهی بیندازیم می­توانیم ببینیم که اختلاف زیادی بین طرح آن و طراحی ساچمه تفنگ بادی وجود دارد.

نگاهی سریع به گلوله تفنگ های پرقدرت به ما می­گوید که بسیار آیرودینامیک است. حقیقت موضوع این است که انتهای عقبی این ساچمه از نوک جلویی تیز آن بسیار سنگین­تر است. اگر شما بخواهید این ساچمه را از یک لوله­ ی بدون خان و صاف (smooth bore barrel)شلیک کنید دقت آن از کدوتنبلی که از یک شاتگان شلیک می­شود کمتر خواهد بود. 

نرخ چرخش خان (Twist Rate)

آنچه باعث می­شود یک ساچمه­ با تکنولوژی بالای آیرودینامیک (aerodynamic) بسیار دقیق شلیک بشود تفنگی است که برای شلیک آن طراحی‌شده باشد. تفنگ­های بادی تارگتینگ اغلب نرخ چرخش خان بالایی دارند (گام کوتاه). این باعث می­شود ساچمه به‌سرعت بچرخد، بسیار سریع. بدون این سرعت چرخش، ساچمه­ حتی با بالاترین تکنولوژی نیز حرکت با ثباتی نخواهد داشت و ازنظر دقت در انتهای مسیر چندان ارزشمند نخواهد بود.

مقاله دوران پرتابه – بهروز صیاد

چرخش ساچمه­ به پایداری آن‌ کمک می­کند؛ و از حرکات بیهوده و مضر برای دقت جلوگیری می کند .

یک لوله با TR 1:10 یا 1/10 به این معناست که ساچمه برای یک دور چرخش کامل حول محور خود می بایست 10 اینچ در طول لوله حرکت کند. بنابراین گام خان 1:16 یعنی ساچمه برای یک دور چرخش کامل می بایست 16 اینچ حرکت کند.

یکی از سؤالاتی که باید جواب بدهیم این است که ساچمه ما با چه سرعتی باید بچرخد؟ 
چطور تصمیم بگیریم که کدام بهتر است؟ 1 دور در 20 اینچ یا یک دور در 12 اینچ؟ و آیا واقعاً مهم است؟

بدون اینکه وارد بحث نظری در مورد بهترین سرعت چرخش بشویم؛ اجازه دهید به کارکرد آن و علت کارکرد آن نگاهی بیندازیم. هدف خان بندی چرخش پرتابه است و آنچه واقعاً موردنظر ما است سرعت چرخش پرتابه است. برای درک سرعت چرخش باید یک نگاه ریاضی به آن بیندازیم. سرعت چرخش= (نرخ چرخش/۱۲) X سرعت سر لوله در هر فوت بر ثانیه. شماره­ ۱۲ از ۱ دور در ۱۲ اینچ گرفته شده؛.

سرعت چرخش پرتابه به­ وسیله­ سرعت پرتابه و هم توئیست ریت کنترل می­شود.

مقاله توئیست ریت

لرزش­ها Wobbles

گاهی ساچمه ها و گلوله ها ممکن است دچار عدم تعادل دینامیکی یا استاتیکی بشوند. این اغلب به خاطر این است که فشنگ دارای لکه ها یا نقاط توخالی در میان خود است. وقتی فشنگ عدم تعادل داشته باشد، به‌سرعت پایداری خود را از دست می­دهد و دقت آن به هم می­ریزد. این اتفاق در مدرن­ترین فشنگ­ها بسیار نادر است. سازندگان فشنگ تلاش بسیاری برای ساخت این فشنگ‌ها می­کنند اما به هر صورت ما به این حقیقت اهمیت می­دهیم که یک فشنگ یا ساچمه می­تواند دچار عدم تعادل بشود.

وقتی به تصویر بالا نگاه می­کنیم می­توانیم ببینیم که ساچمه­ ی تفنگ بادی در مقایسه با فشنگ مقدار زیادی هوا در اطراف و در داخل خود دارد. این باعث می­شود وزن ساچمه عمود بر خط سیر آن یا متمرکز بر آن نباشد. درواقع این طرح خود را در برابر عدم تعادل دینامیکی و استاتیکی گفته‌شده باز نگه می­دارد! هر عدم تعادل می­تواند و باعث خواهد شد ساچمه­ ی ما بلرزد. بدیهی است که در مدل های خیلی آیرودینامیکی هم این مسئله به صفر نخواهد رسید.

اگر به تصاویر جریان باد پیرامون ساچمه­ ها نگاه انداخته باشید دیده‌اید که جریان هوا با قسمت انتهایی تماس ندارد. هوا اطراف هد ساچمه در مدل آیرودینامیکی عالی جریان می­یابد ولی واقعیت ناراحت‌کننده این است که این اتفاق هرگز نمی­افتد!

اگر به تصویر زیر نگاه بیندازیم می­توانیم ببینیم که این جریان هوا عالی است ولی به دلایلی هیچ علامت خان بندی روی این ساچمه وجود ندارد.

به نظر می­رسد ما مشکل دیگری پیدا کردیم؛ آزمایش تونل بادی خوب است ولی ، آنها واقعا به ما در مورد اثرات تفنگ و علائم شیار ها روی هد ساچمه به ما چیزی ارائه نمی کنند .
علاوه بر حتی برای تست های بزرگ نیز ابزار لازم برای از بین بردن علامت­های قالب روی ساچمه که ناشی از برش و یا قالبگیری هستند وجود ندارد و اینها خود ایجاد عدم تعادل می کنند.

عدم تعادل آیرودینامیکی   Aerodynamic Unbalance

 مسئله ­ی دیگری که به وجود می ­آید عدم تعادل آیرودینامیکی است. اگر بخواهیم ساده بگوییم عدم تعادل آیرودینامیک ناشی از حفره­ ها، خطوط ناشی از قالبگیری و تغییر شکل سر ساچمه است. شما در فشنگ­ها علامت قالب­ ، حفره یا دندانه نمی­ بینید ولی این در ساچمه­ های تفنگ بادی کاملاً رایج است.

همچنین عدم تعادل آیرودینامیکی می­تواند ناشی از خان کشی لوله باشد. آنچه اتفاق می­افتد این است که خان کشی نتراشیده باعث خواهد شد قطعه ­های کوچکی از سرب به سمت بیرون حرکت کنند و مانند یک تیغه پروانه برای بر هم زدن تعادل آیرودینامیکی ساچمه روی هد ساچمه اثر بگذارند و یا دفرمگی ساچمه منجر به این اتفاق شود. تمام سلاح هایی که دارای خان کشی زمخت هستند یا در آنها از ساچمه مناسب استفاده نمی شوداین چنین هستند. در یک جمله اگر سلاح شما خان کشی تراشیده و مناسبی نداشته باشد دقت هم نخواهد داشت .

حقیقت این است که ساچمه ­ی ما همواره درجه ای از لرزش و تکان های اضافی را دارد که علت آن کشش هوایی است که روی دامنه وجود دارد . این یک حقیقت است که در تفنگ­های بسیار خوب با بهترین ساچمه ­ها پایدارسازی تنها به ۷۵ تا ۸۵ درصد می­رسد. به‌بیان‌دیگر، ساچمه ­های ما ۱۵ تا ۲۵ درصد پتانسیل دقتی خود را به خاطر کشش هوا روی دامنه از دست می­دهند وکمی می­لرزند.

این ممکن است بسیاری از شما را ناامید کند. نگران آن نباشید، زیرا تأثیر آن روی دقت بسیار کم است. به یاد داشته باشید تا وقتی‌ که این لرزش در هر بار شلیک تقریباً مشابه باشد، ساچمه به محل مشابهی خواهد رفت. 
بااین‌همه، بدترین قسمت این است که باعث می­شود پیش­بینی انحراف باد بسیار سخت شود. هر دفرمگی یا همراه بودن تکه سرب می تواند تاثیر جریان آهسته­ ی باد را روی دقت سلاح دو برابر و حتی سه برابر مخرب تر کند، بدون هیچ‌گونه تغییری در سرعت یا جهت باد!

تحت شرایط ایده­ آل تمام ساچمه­ ها تقریباً دریک محل در هدف برخورد خواهند کرد، هرچند میزان دقیق لرزش تا حدودی از یک شلیک به شلیک دیگر تغییر خواهد کرد. موضوع این است که وقتی ما متناسب با توئیست و طول لوله و نوع خان کشی سرعت را اضافه می­کنیم تغییر سرعت باعث افزایش حرکت چرخشی ساچمه­ ها و فشار کمتر باد بر آن‌ها می­شود زیرا تکان های کمتری دارند و دامنه آنها بیشتر در امان هستند نسبت به ساچمه­ هایی که دیرتر به هدف می­رسند و سرعتشان را زودتر از دست می­دهند. اما این افزایش سرعت دارای آستانه ای است که عبور از آن بدلیل عدم تناسب با توئیست و … باعث افزایش چرخش پرتابه حول محور خود نخواهد شد و به افزایش دقت کمکی نخواهد کرد . این فقط در تست های دقتی قابل کسب خواهد بود .

نرخ چرخش خان (Twist Rate)

آقای Jim Baumann :
همان‌طور که قبلاً گفتیم ما در مورد آنچه عملی است صحبت میکنیم نه نظریه ها. چند سال تفنگ ۲۲rim تنها یک گلوله شلیک می­کردند که ۲۹ گرین کوتاه بود. سپس فشنگ بلند به بازار آمد ولی سرعت پیچش یک دور در ۲۰ اینچ برای فشنگ کالیبر ۲۲ بلند ۴۰ گرینی جدید خیلی کند بود. آن‌ها در مقایسه با مشابه کوتاه­ترشان نمی­توانستند خیلی دقت داشته باشند. در این موقع تصمیم گرفته شد که سرعت پیچش خان تفنگ های جدید باید ۱ دور در ۱۶ اینچ باشد. این باعث شد خان کشی جدید هم فشنگ­های بلند و هم کوتاه را با درجه ­ی بالایی از دقت شلیک کنند. این سرعت چرخش به خوبی عمل می­کرد. من هزاران فشنگ را آزمایش کردم و هزاران ساچمه­ ی مشابه را در تفنگ­های مختلف امتحان کردم و می­توانم بگویم که یک دور در ۱۶ اینچ سازگارترین بود. من هیچ اثر معیوبی روی حتی کوتاه­ترین ساچمه­ ها ندیدم، حتی در سرعت­های بسیار بالا و بالای 1000FPS و به نظر می­رسد برای ثابت­ کردن بلندترین ساچمه­ ها به‌اندازه‌ی کافی سریع باشد.

من فکر می­کنم برای رسیدن به‌دقت واقعی سرعت یک دور در ۱۸ اینچ فقط برای تفنگ­های ۱۰ متری خوب است ولی برای رنج های طولانی سرعت پیچش باید حداقل یک دور در ۱۶ اینچ باشد.

اگر شما فقط بخواهید یک سوراخ کوچک و زیبا در کاغذی در فاصله­ ی ده متری به وجود آورید، عدم تعادل استاتیکی و یا دینامیکی مسئله­ای است که باید نگران آن باشید. سرعت­های بالاتر پیچش به معنی پایداری ساچمه هستند .
به نظر می­رسد که برخی از سازندگان لوله فکر می­کنند که ما تماماً در ده متری شلیک می­کنیم و نه بیشتر… یکی از مشهورترین اسلحه‌سازان جهان برای 10 متر دقیقاً از سرعت پیچش ۱ دور در ۱۴ اینچ استفاده کرد، بدون هیچ‌گونه اثر معیوبی. من سرعت پیچش ۱ دور در ۱۴ اینچ را برای ساچمه ­های بلند تر مانند Crosman Premier و H&N Barracuda ۱۰٫۵ گرینی ترجیح می­دهم.

چرا فلان ساچمه در یک تفنگ این­قدر خوب شلیک می­کند ولی در تفنگ دیگر نه؟

محتمل­ ترین دلیل این اختلاف تفاوت در چوک یا انتهای خروجی لوله است. برخی از لوله ها طوری طراحی می­شوند که انتهای تنگی داشته باشند. این بست ایده­ی خوبی است ولی گاهی لوله برای نوع خاصی از ساچمه زیادی تنگ است وساچمه­ ها خیلی برای آن چوک بزرگ هستند. به‌بیان‌دیگر چوک لوله بیش‌ازحد مسدود می­شود .

این احتمالاً مهم‌ترین فاکتور در مسئله­ پایداری است. وقتی ساچمه ­ها با لوله جور نباشند، پایداری و دقت کم می­شود. 
بنابراین قبل از این‌که بخواهیم کسی را مانند سازندگان ساچمه یا سازندگان لوله را سرزنش کنیم، باید ببینم که مشکل از کجاست. سازندگان تفنگ و ساچمه تنها آنچه ما می­خریم را می­فروشند. بنابراین اگر قرار باشد کسی سرزنش شود این ما هستیم.

یکی از اشتباه ­ترین کارهایی که صاحبان تفنگ بادی در امریکا انجام می­دهند خرید نوعی تفنگ پیستون است که دو اینچ لوله تفنگ را تکان می­دهد در صورتی که لوله آن نیاز به بست دارد…

این‌که تفنگ هنوز شلیک می­کند به این معنی نیست که کار خود را به بهترین شکل انجام می دهد.

فیت شدن ساچمه با لوله

مورد دیگر این است ساچمه کمی برای لوله بزرگ باشد و آنچه اتفاق می­افتد این است که سر ساچمه له می­شود، تغییر شکل می­دهد و باعث عدم تعادل می­شود و آئرودینامیک ضعیف می­شود. در مقابل، وقتی ساچمه ­ها خیلی کوچک باشند، هد ساچمه می­تواند در لوله به اطراف بجهد و باعث شود به شکل عجیبی پرواز کند. فیت شدن ساچمه با لوله به‌سادگی حیاتی ­ترین فاکتور در دقت تفنگ بادی است.

اگر بخواهید بدانید که لوله شما مسدود است یا نه یا این‌که بست آن چقدر محکم است، به‌راحتی می‌توانید ساچمه‌ی موردنظرتان را در لوله با یک میله­ تمیز فشار دهید ، اگر لوله تفنگ شما نیاز یک بست محکم داشته باشد آن را خواهید فهمید.

به همین دلیل است که عمق شکاف و دیواره خان بسیار مهم است. این بخشی از انطباق است. یکی از مشکلاتی که ما دچار آن می­شویم این است که تمام ساچمه ­ها کالیبر مشابهی ندارند. دیواره­ ها و شکاف­های داخل لوله کالیبر ۱۷۷ باید بسیار کوچک­تر از آن‌ها در لوله کالیبر ۲۲ باشد.
یکی از دلایل اصلی که ساچمه­ های کالیبر ۲۲ سرعتشان را بهتر از کالیبر ۱۷۷ نگه می­دارند این است که تغییر شکل کمتری پیدا می­کنند و حقیقت این است که فرورفتگی­ های باریک و علامت­های قالب تأثیر کمتری روی تعادل و آیرودینامیک ساچمه ­های بزرگ­تر می­گذارند. و تمام این مدت شما فقط به اختلاف وزن فکر می­کنید؛ خوب بازهم فکر کنید!

هیچ سازنده­ی ساچمه­ای نمی­تواند ساچمه­ای بسازد که به‌خوبی در هر تفنگی شلیک کند.

عبور دادن ساچمه با یک سنبه که به لوله آسیبی نرساند می تواند به شما اطلاعات مفیدی ارائه کند که آیا هد آسیبی می بیند؟ آیا عبور بصورت یکنواخت و خوب انجام می شود ؟  به‌ویژه اگر آن را با ساچمه ­ای که الآن شلیک می­کنید مقایسه کنید.

فاکتورهای حیاتی برای دقت

ضریب بالستیک

ساچمه­ ای که لوله را در سرعت ۱۰۵۰FPS ترک می­کند ممکن است به هنگام رسیدن به ۵۰ یاردی تنها ۵۰۶ سرعتFPS داشته باشد. درحالی‌که Crosman Premier کوچک ۷٫۹ گرینی می­تواند لوله را تنها در ۷۸۰FPS ترک کند و هنوز به هنگام رسیدن به مسافت ۵۰ یاردی سرعتی معادل ۶۰۰FPS داشته باشد.

پایداری ساچمه

پایداری ساچمه برای دقت مهم است. زیرا بدون مقدار کافی از آن، حداقل ۷۵ یا ۸۵ درصد دقت از بین خواهد رفت. هرچه لرزش بیشتر باشد (گام و انحراف) تغییر شکل آن بیشتر خواهد شد، حتی تحت شرایطی که در آن هیچ بادی وجود نداشته باشد.

پایداری ثبات شات به شات

 مقدار کمی ناپایداری باعث تغییرات بزرگ در انحراف خواهد شد. به‌بیان‌دیگر اگر یک ساچمه از پایداری ۹۵ درصدی به ۷۵ درصدی از شلیکی به شلیکی دیگر برسد، انحراف باد می­تواند دو برابر یا حتی سه برابر شود. آیا هرگز متوجه شده‌اید که چرا شما در باد برای گروپ گیری مشکل‌دارید، حتی وقتی‌که باد به نظر ثابت برسد، اکنون می­دانید چرا.

نرخ چرخش بالاتر

با توجه به کتاب رینکر «ریاضیات می­تواند نشان بدهد که عدم تعادل دینامیکی و استاتیکی می­تواند با کوتاه شدن طول نرخ چرخش خان بهبود پیدا کند. از سوی دیگر فاکتور پایداری به‌وسیله‌ی چرخش بیشتر، بهبود پیدا می­کند.» به‌بیان‌دیگر تا وقتی حواسمان به سرعت‌های چرخش ساچمه باشد دقت بهبود پیدا خواهد کرد و برای بیشتر شدن چرخش می­توانیم سرعت پرتابه در لوله را بالا ببریم .

دیواره­ها و شکاف­های خان    Lands and Grooves

چرا عمق شکاف و دیواره برای ما مهم است. زیرا اگر خیلی زیاد باشد ساچمه­ ما تغییر شکل خواهد داد. اگر به‌اندازه‌ی کافی نباشد ساچمه­ ما را گیر خواهد انداخت و ما هم تکه های در حال پروازی را دیده‌ایم که از ساچمه ­های کوچک شلیک‌شده جدا می شوند. بااین‌همه، آنچه در مورد سرعت و توئیست مناسب برای ساچمه­ کالیبر ۱۷۷نادرست به نظر می­رسد الزاما در مورد ساچمه­ کالیبر ۲۲ نادرست نیست. برخی از تحقیقات منجر به تغییرات در طراحی‌شده‌اند که می­توانند تغییر شکل ساچمه را کاهش و دقت را افزایش دهند.

پایداری، پایداری، پایداری و پایداری

پایداری مهم‌ترین فاکتور دقت است، تمام مشخصات و فاکتورهای مختلفی که در نظر گرفته­ ام بدون پایداری ساچمه در پرواز هیچ معنایی ندارند.

حتی ترکیب تفنگ و ساچمه ­ای که من آن را کورنوگرافی کرده‌ام یک‌چیز مشترک دارد. اگر آن‌ها دقیق شلیک شوند، درجه­ بالاتری از پایداری ساچمه را دارند و آن‌هایی که ضعیف شلیک شوند یعنی درجه­ بسیار پایین از پایداری ساچمه را دارند. در برخی موارد پایداری ساچمه بسیار ضعیف است، به‌طوری‌که حتی وقتی در ده یاردی کرونوگرافی انجام می­شود، سرعت از 100FPS فراتر می­رود؛ هنوز سرعت لوله کاملاً ثابت است.

پایداری و ثابت ساچمه به‌وسیله‌ی فیت بودن با لوله سلاح کنترل می­شود . باید گفت که سر ساچمه باید آن‌قدر بزرگ باشد تا خان کشی را تحریک کند ولی نباید آن‌قدر بزرگ باشد که باعث تغییر شکل شود. انتهای ساچمه نیز باید آن‌قدر بزرگ و انعطاف­پذیر باشد که به‌خوبی در برابر هوا مقاومت کند ، بدون این‌که تغییر شکلی پیدا کند.
روانکننده ها می­توانند به کاهش تغییر شکل کمک کنند و درواقع پایداری را از شاتی به شات بعدی افزایش می­دهند و ضریب بالستیک ساچمه­ شلیک‌شده را افزایش می­دهند. افزایش سرعت چرخش ساچمه حول محور خود باعث بالا رفتن دقت می شود. در کل این‌ها مواردی بودند که ما بیش از همه به آن‌ها اهمیت می­دهیم.

نویسنده Jim Baumann

ترجمه و تدوین میثم کماسایی

با تشکر از آقای هومن مجلل بابت پیشنهاد ترجمه مقاله

منبع :

http://www.airgun.co.uk/Airgun_Accurracy.html