تجربیات تیراندازی در باد

تیراندازان با تجربه نظریه عمومی انحراف ناشی از باد در تیراندازی را به‌خوبی می‌دانند. در اینجا می‌توانید نکاتی را که حرفه‌ای‌ها از تجربیات عملی خود آموخته‌اند مطالعه کنید.

برایان لیتز نویسنده کتاب پرتابه شناسی کاربردی :

سازوکار انحراف ناشی از باد

بسیاری از تیراندازان به‌اشتباه معتقدند که باد از کناره یک گلوله در حال پرواز به سطح پایین میدان تیر آن را هل می‌دهد و به این شکل باعث انحراف آن می‌شود. چنین وصفی کاملاً نادرست است. پس سؤالی که پیش می‌آید این است که چطور این اتفاق می‌افتد؟ یک گلوله دقیقاً مشابه یک ژیروسکوپ در اثر گردش خود به پایداری می‌رسد. عبارت «stability» در پرواز گلوله به معنای این است که محور پرتابه با جریان هوای جلوی آن منطبق است؛ به‌عبارت‌دیگر به‌طور مستقیم در هوا پرواز می‌کند. در صورت وزش باد به‌صورت عمود اثر آن با تغییر راستای نزدیک شدن هوا به گلوله نمایان می‌شود (شکل ۱ را ببینید). با چرخش گلوله برای انطباق دادن خود با هوای در حال نزدیک شدن از جلو، نیروی درگ آیرودینامیکی که موازی جریان است دیگر منطبق بر خط دید نخواهد بود. به‌این‌ترتیب درگ آیرودینامیکی یک مؤلفه‌ی جانبی خواهد داشت که گلوله را از خط دید منحرف و به سمت پایین‌دست باد هل می‌دهد. در حقیقت این مؤلفه جانبی درگ آیرودینامیکی است که در تیراندازی برد بلند باعث انحراف ناشی از باد می‌شود.

شکل ۱ – نحوه پرواز یک گلوله در باد

من در بازی‌های پان آمریکن که در سال ۱۹۷۹ در شهر سان خوآن در پورتوریکو برگزار شد شرکت داشتم و به رقابت‌های ۵۰ متر سه وضعیت با تفنگ کالیبر پایین و ۶۰-تیر درازکش راه پیدا کردم. در جریان چند روز تمرین نتوانستم بفهمم در این میدان تیر ، باد به چه شکل عمل می‌کند. در آنجا دو ردیف پرچم بادنما در فواصل حدوداً ۱۰ و ۳۵ متری وجود داشت. من با در نظر داشتن سراب و هر دو ردیف پرچم‌های بادنما نتوانستم به ثباتی در موقعیت اصابت تیرها به هدف برسم. در روز ثبت رکورد برای رقابت وضعیت درازکش من حدود دو بسته تیر تمرینی برای تنظیم دوربین انداختم ولی باز هم نتوانستم به ثبات در نتایج برسم؛ بنابراین نهایتاً تنها به امید یک معجزه در بخش ثبت رکورد شرکت کردم.

به خاطر دارم که اولین شلیک من به دایره نه در موقعیت ساعت چهار اصابت کرد. از این نتیجه بسیار ناراضی بودم و تصمیم گرفتم تنها به پرچم نزدیک به خودم در فاصله ۱۰ متری نگاه کنم و تنها در زمانی که پرچم در یک حالت خاص قرار داشت تیراندازی کنم. این تصمیم بسیار خوش‌یمن بود زیرا پس‌ازآن موفق شدم ۵۹ بار پیاپی دایره ۱۰ را هدف بگیرم و با ۵۹۹ امتیاز کار خودم را به اتمام برساندم. من با رکورد جهانی برابری کرده بودم و با اختلاف برنده مدال طلای انفرادی شدم. میدان تیرهای بین‌المللی معمولاً محصور هستند و از وزش باد از سمت عقب مصون هستند؛ اما این میدان تیر در انتهای سمت راستی پس از آخرین موقعیت تیراندازی باز بود تا تراکتورها و تجهیزات میدان تیر توانایی دسترسی به آن را داشته باشند. ازآنجاکه باد غالب از سمت ساعت ۴ یا ۵ می‌وزید باد از این منطقه باز وارد و به سمت پایین میدان ادامه مسیر می‌داد. همین موضوع باعث شده بود پرچم‌های ردیف اول به نشانگر اصلی تبدیل شوند. ردیف دیگر پرچم‌های بادنما روی نقطه برخورد گلوله تأثیر ناچیزی داشتند و یا بی‌تأثیر بودند. من در روز بعد با استفاده از همین روش در رشته سه وضعیت با ۳۹۹ امتیاز بیشترین امتیاز بخش ۴۰-تیر درازکش را به دست آوردم. برخی اوقات خوش‌شانس بودن بهتر از خوب بودن است.

لنی بشم:

ویگر بهترین باد-خوان در دنیا بود و شاید هنوز هم باشد. چیزی که من همیشه به دنبال آن بودم قرار گرفتن در کنار او و شلیک کردن به‌طور هم‌زمان با او بود!

من پس از اعزام به پایگاه نظامی فورت بنینگ در آنجا زمان بسیاری روی تهیه طرحی از تأثیرات باد بر نقطه اصابت گلوله صرف کردم. نمودارهای متعددی در زمینه تأثیرات باد استفاده می‌شود که اصلاً صحیح نیستند. من در زمان خدمت در پایگاه نظامی فورت بنینگ چندین پنکه بسیار بزرگ از یکی از بخش‌های پایگاه قرض گرفتم و آن‌ها را طوری قرار دادم تا هوا را با زوایای مختلفی به سمت میدان تیر بدمند. من مهمات یکسانی را برای هر زاویه وزش شلیک کردم و محل‌های اصابت هر گلوله را ثبت کردم. نتایج درDVD «بردن در باد» که من و لونز تهیه کردیم آورده شده است و در تصویر فوق قابل‌مشاهده هستند. اعداد بیانگر راستای ساعتی وزش باد برای گلوله‌های شلیک‌شده از یک تفنگ با خان‌های راست‌گرد هستند.

نانسی تامپکینز-گلهر

تیراندازی در باد می‌تواند دشوار باشد اما اگر از لحاظ روحی و فیزیکی آماده باشید همواره یک چالش جذاب به حساب می‌آید. زمانی که باد (یا سراب، باران و غیره) وجود دارد به یاد داشته باشید که دیگران هم در همین هوا تیراندازی می‌کنند. وقتی در ذهن خود این حقیقت را بپذیرید قادر به تمرکز بر عملکرد خود خواهید بود و به شرایط اجازه نمی‌دهید که شما را شکست دهند.

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تیراندازی در باد پیدا کردن نقطه صفر در وضعیت بدون باد است. در شرایط جوی آرام تنظیم دوربین به‌اندازه یک یا دو درجه به سمت چپ یا راست برای حفظ شلیک‌ها در وسط هدف مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما در زمان تغییر باد یا سراب همواره باید بدانید دوربین را در چه وضعیتی تنظیم کرده‌اید.

 بعد از تمرین خواندن باد به یاد آوردن میزان موردنیاز تنظیم رتیکل دوربین بر اساس شرایط بادی موجود چندان سخت نیست. تا وقتی‌که تنظیمات خود را مرتب بررسی می‌کنید به‌سرعت متوجه می‌شوید که معادل گیری در شرایط بادی مختلف روی میلدات های دوربین چگونه است. به‌عنوان‌مثال فرض کنیم شما برای وسط نگه‌داشتن شلیک‌های خود به۱/۲میلدات به سمت «چپ» نیاز دارید. شما می‌توانید با مشاهده پرچم‌های بادنما و سراب متوجه شوید که شرایطی که با آن روبرو هستید به‌اندازه ۱/۲ میلدات ارزش دارد. این ساده‌ترین راهی است که می‌توانید به‌تنهایی خواندن باد یاد بگیرید.

یک چالش در رقابت‌های قدرت بالا این است که پس‌ازاینکه تیرهای تمرینی خود را شلیک کردید تمام شلیک‌های دیگر شما برای رکورد حساب می‌شوند. اگر تغییر شدیدی در باد یا سراب پیش بیاید شما قادر به برگشت به حالت تمرینی برای بررسی تأثیر این تغییر بر شلیک‌های خود نخواهید بود. وقتی شرایط تغییر می‌کند باید یکی از موارد زیر را انجام دهید: ۱. صبر کنید تا شرایط پایدار برگردد؛ ۲. متوجه میزان تغییر در سراب، پرچم‌های بادنما بشوید و هدف‌های اطراف خود تحت نظر داشته باشید تا محل اصابت گلوله‌های دیگران را بفهمید؛ ۳. در صورت اطمینان داشتن از ارزش شرایط بادی جدید روی نشانه تنظیمات مناسب نشانه را انجام دهید و مجدداً شروع به تیراندازی کنید. (این برای وقتی است که نقطه‌ی صفر شرایط بدون باد را روی نشانه بدانید در غیر این صورت ممکن است گمراه شوید.)

تیراندازی خوب در شرایط بادی به موارد زیر بستگی دارد:

۱. داشتن اعتمادبه‌نفس و اطمینان به تجهیزات؛

۲. داشتن نقطه صفر شرایط بدون باد؛

۳. دانستن میزان بادی که دوربین مطابق آن تنظیم‌شده است؛

۴. همراه داشتن یک کرونومتر برای مواقعی که مجبور به صبر کردن جهت برگشت شرایط هستید تا زمان رقابت را از دست ندهید؛

۵. دنبال کردن گلوله و شناسایی نقطه برخورد به‌عنوان نشانه‌ای از تغییر باد؛

۶. صبور بودن در شرایط بادی ناپایدار و منتظر ماندن تا جایی که مطمئن باشید قادر به انجام شلیک در نقطه مرکز هستید؛

۷. مراقب تغییرات باشید (پرچم‌های بادنما، سراب، اهداف سایر تیراندازان، بلند شدن گردوخاک، پوشش گیاهی یا هر چیزی که نشانگر تغییر در سرعت باد یا جهت آن باشد)؛

۸. لذت بردن!