نویسنده: آی لوانیث

در صنعت تیراندازی از اصطلاحات خاصی استفاده می شود. این نوشته نخستین مطلب از سلسله مطالبی است که در آنها به بررسی اصطلاحات مذکور می پردازیم . طی چند ماه آینده در این سلسله مطالب، برخی از اصطلاحات زیر را بررسی خواهم کرد:

• لولۀ‌ آزاد (Free Floating Barrel)
• ترمز دهانه (Muzzle Brake) ، شعله‌پوش (Flash Suppressor) و Compensator
• فلوتینگ(Fluting)
• بدینگ(Bedding)
• خان (Rifling)
• بورسایت(Bore-Sight)
• صداگیر (Suppressors) ، مهارگر[ (Moderators) ، صداخفه‌کن (Silencers) ، کپسول (Receiver)

به خاطر بسپارید که واژگان فوق تنها گوشه‌ای از اصطلاحات صنعت شکار و تیراندازی‌اند. در ادامه اصطلاحاتی رایج را مشخص می‌کنم و دربارۀ هر یک نیز توضیح اندکی خواهم داد. تا آنجا که در حوصلۀ این مقاله بگنجد، به‌صورت مختصر و مفید،‌ خواهم کوشید واژگان و معنایشان را روشن کنم.

لولۀ‌ آزاد چیست؟ (Free Floating Barrel)

آزادبودن لولۀ تفنگ به این معنی است که هیچ نقطه‌ای از لوله در طول خود، از سیستم ماشه (Action) تا انتهای دهانۀ لوله، به قنداق (Stock) برخورد نمی‌کند. هنگام فرایند تیراندازی، لولۀ آزاد بدون مزاحمت قنداق به‌صورت عادی می‌لرزد و حرکت می‌کند. بنابراین به دو دلیل،‌ عملکرد سلاح یکنواخت‌تر و دقیق‌تر می‌شود: نخست اینکه لولۀ تفنگ شلیک را آزادانه کنترل می‌کند؛ دوم اینکه لولۀ تفنگ هنگام شلیک به دیگر بخش‌های تفنگ گیر نمی‌کند و آزاد می‌ماند.

فضای اینترنت پر است از منابع گوناگون که دربارۀ ساختار لولۀ‌ آزاد در تفنگ‌های گلوله‌زن‌ توضیح داده‌اند. اسلحه‌سازان، تیراندازان، نویسندگان و وبلاگ‌نویس‌ها برداشت خاص خودشان را از معنای این اصطلاح دارند. اما در همۀ این برداشت‌ها یک نقطۀ‌ مشترک وجود دارد: لولۀ تفنگ از قسمت انتهایی لوله یا سیستم ماشه تا دهانۀ لوله نباید به دیگر قسمت‌های تفنگ برخورد کند.

فرقی نمی‌کند در کجای دنیا هستید: در بحث شکار و تیراندازی و در جمع‌های رقابتی تیراندازان لانگ رنج ، هر وقت اصطلاح « لوله آزاد یا همان فری فلوتینگ» را مطرح می‌کنند، همه به یاد دقت این نوع از تفنگ‌ها می‌افتند. همان‌گونه که از این اصطلاح پیداست، در اکثر نمونه‌ها لوله از قسمت انتهایی‌اش در بالای شیار لوله در قنداق آزاد است و همچنین از بخش سیستم ماشه تا دهانۀ لوله هم هیچ تماسی با دیگر بخش‌های اسلحه ندارد. معمولا در بیشتر تفنگ‌های شخصی‌سازی‌شده در کلاس آی‌ار (AR)هم روپوش جلویی لولۀ تفنگ باعث می شود بیرون‌زدگی لوله آزاد باشد.

در محافل رقابتی، تیراندازان زبردست از تفنگ‌های لوله آزاد به نیکی یاد می‌کنند. بعلاوه امروزه سهم تفنگ‌‌های لوله آزاد از بازار تفنگ‌ها بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است. امروزه شرکت‌های زیادی در زمینۀ شخصی‌سازی یا تولید تفنگ‌های گلوله‌زن فعالند؛ اما محال است بتوانید از میان این شرکت‌ها، شرکتی را بیابید که در محصولاتش، و به‌ویژه برای تفنگ‌های گلنگدنی، نوعی از سیستم لوله آزاد را ارائه نکند.

البته هنوز شکارچیان و تیراندازان بسیاری بر این باورند که لوله‌های آزاد چیزی جز حقه یا کلک بازاریابی‌ نیستند. صرف‌نظر از هر عقیده‌ای که دربارۀ تفنگ‌های لوله آزاد دارید، هدف ما در اینجا چیزی جز روشن‌ساختن معنای اصطلاحات رایج در صنعت شکار و تیراندازی نیست.

تفنگ‌های لوله آزاد چه مزیت‌ها و ایرادهایی دارند؟

مزیت‌ها: عده‌ای از اشخاص به دنبال لوازم جانبی و قطعات اسلحه‌‌اند و به‌ویژه برای شخصی‌سازی اسلحه‌شان وجود قطعات یدکی برایشان اهمیت دارد. اگر شما هم جز این گروه هستید، به‌هیچ‌وجه برای یافتن شاسی‌ یا قنداق‌ یدکی و مخصوص تفنگ‌های لوله آزاد به مشکل نخواهید خورد و فقط کافی است اکشن لوله را پایین بیاورید. با یکدیگر چند نمونه از مزیت‌های لولۀ‌ آزاد را بررسی می‌کنیم”

• حرکت و لرزش طبیعی و بدون مداخلۀ‌ لوله هنگام تیراندازی که یکنواختی بهتری به ارمغان می‌آورد.
• تولید سریع‌تر توسط تولیدکنندگان و سازندگان شاسی‌های شخصی‌سازی شده؛ امکان شخصی‌سازی راحت‌تر آن.
• دقیق‌ترشدن و هماهنگ‌تر شدن سلاح.

ایرادها: لوله‌‌های آزاد ایراد زیادی ندارند؛ اما در اینجا چند نمونه‌اش را بررسی می‌کنیم. در ادامه چند ایراد که باید بررسی شود را می‌بینیم:

• کثیفی‌ها و گرد‌وخاک‌های ریز ممکن است در فضای میان قنداق و لوله جمع شوند. این امر ممکن است بر حرکت آزاد لوله هنگام فرایند شلیک اثر بگذارد و هماهنگی‌اش را مختل کند.
• ممکن است در انتخاب مهمات برای لوله‌های آزاد نازک‌‌تر به محدودیت‌های برخورد کنیم.

بسیاری از تیراندازان، به‌ویژه تیراندازان دقیق‌زن و بنچ‌رست می‌توانند به دقت تفنگ‌های لوله آزاد گواهی دهند. بی‌دلیل نیست که اکثر تفنگ‌های بنچ رستی و همچنین پلتفرم‌های دقیق‌زن یا دورزن به تفنگ‌های لوله آزاد مجهزند. به شخصه فکر نمی‌کنم ساختار تفنگ‌های لوله آزاد به‌مرور زمان چندان تغییر کند، مگر اینکه سیستم بسیار جدید ایجاد شود که: اولاً بتواند عملکرد گروپ های «تک نقطه‌زن» را بیشتر از حد معمول پشت‌سر بگذارد؛ و ثانیاً به‌خوبی سیستم فعلی بتوان آن را به کار گرفت.

آزمایش آزادبودن لوله بسیار راحت است: کافی است یک تکه کاغذ را زیر لوله کنید و تا قسمت انتهایی لوله بکشید.

مشکلات و حل‌مسئله

در شبکه‌های اجتماعی و حتی میدان‌های تیراندازی تصاویر زیادی منتشر می‌شوند که تیراندازان را نشان می‌دهند. در برخی از این تصاویر، تیراندازان برای شلیک تیرهای نخستین، دستشان را روی لولۀ‌ آزاد می‌گذارند. این امر ممکن است باعث کاهش دقت اسلحه شود. دفعه بعد که در میدان تیر بودید یا به تیرانداز دیگری کمک می‌کردید، این نکته را حتما مدنظر بگیرید. تماس انگشتان دست نیز ممکن است باعث این رویداد شود. این خطا بیشتر از جانب تیراندازان مبتدی سر می‌زند؛ زیرا توقع دارند تفنگ شلیک کند یا لگد بزند و به همین خاطر روی لوله فشار می‌آورند. شیار لوله د داخل قنداق را بررسی کنید تا هیچ گرفتگی یا جسم خارجی میان لوله و قنداق قرار نگیرد و در نتیجه، هنگام شلیک‌کردن، حرکت طبیعی لوله را تحت تاثیر قرار ندهد.

عده‌ای قبول دارند که لوله آزاد یکنواخت‌تر و دقیق‌تر از لولۀ غیرآزاد است، عده‌ای هم چنین عقیده‌ای ندارند؛ اما هر عقیده‌ای که دربارۀ لوله‌های آزاد داشته باشید، بسیار خوب است که همیشه دربارۀ این موضوعات بحث کنید.

دربارۀ نویسنده

آی لوانیث مدیریت تیم تخصصی بین‌المللی در شرکت برگارا رایفِلز هست. او در وبلاگ بین‌المللی برگارا رایفلز در نقش سردبیر ارشد فعالیت می‌کند. وی در رشتۀ علوم حیات‌وحش مدرک دکتری دارد،‌ کهنه‌سرباز بازنشسته در ارتش امریکاست و در آلمان زندگی می‌‌کند.

دوست داریم نظرتان را دربارۀ این موضوع بشنویم. آیا بر اساس تجربه تیراندازی‌تان، استفاده از تفنگ‌های لوله آزاد تغییر محسوسی در تیراندازی‌تان ایجاد می‌کند یا خیر؟
می توانید پایین همین مقاله نظر و تجربه خود را ثبت کنید